ساخت و اعتباریابی شاخص اندازه گیری گستردگی مدیریت جانشین پروری براساس طبقه بندی بهترین تجارب

ساخت و اعتباریابی شاخص اندازه گیری گستردگی مدیریت جانشین پروری براساس طبقه بندی بهترین تجارب وحید ناصحی فر1*، علی دهقانپور فراشاه 2، احمدرضا سنجری3 1- استادیاردانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران 2- دانشجوی دکتری دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران 3- استادیار مدعو دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران دریافت: 12/7/89 پذیرش: 15/12/89 چکیده جانشین پروری به عنوان یک زیرسیستمِ مدیریت منابع انسانی بر یادگیری سازمانی، افزایش رضایت شغلی کارکنان، نرخ گردش نیرو و عملکرد مالی سازمان تأثیرگذار است. جانشین پروری از زوایای گوناگون مورد مطالعه قرار گرفته و توصیه های زیادی از سوی محققان برای اجرای موفقیت آمیز و اثربخش آن ارائه شده است. در این مقاله نخست توصیه ها بررسی و دسته بندی شده است. سپس با توجه به هدف مقاله که اندازه گیری بلوغ و گستردگی جانشین پروری در سازمان های بزرگ می باشد، شاخص "گستردگی مدیریت جانشین پروری" تعریف شده است. این شاخص دارای سه بعد، مدیریت فرایند و مدیریت تغییر در برنامه جانشین پروری، انتخاب جانشین و توسعه جانشین می باشد و در مجموع در بیست و دو مؤلفه توسعه پیدا کرده است. بررسی روایی محتوا، بررسی روایی همگرا و واگرا با استفاده از همبستگی مؤلفه ها و ابعاد، ضریب آلفای کرونباخ و روش آزمون موازی، مؤید روایی و پایایی شاخص توسعه یافته هستند. داده ها حاصل گردآوری اطلاعات از 23 سازمان زیرمجموعه یکی از وزارتخانه های کشور است. این شاخص بلوغ جانشین پروری را در سطح 1 تا 5 اندازه گیری می کند و می تواند مبنای عمل مدیران و مشاوران توسعه سازمانی در شناخت وضعیت فعلی جانشین پروری در سازمان های بزرگ، تحلیل فاصله و طراحی نقشه راه حرکت به سمت وضعیت ایدئال قرار گیرد.